Documentaire Waddenzooi onderzoekt impact ramp MSC Zoe

De ramp met de MSC Zoe in de nacht van 1 op 2 januari 2019 is één van de grootste containerrampen ooit. 342 containers zijn door het schip verloren. Dat deze ramp zich midden in het werelderfgoed De Waddenzee voltrok, maakt de consequenties nog altijd niet te overzien. Het FryslânDOK tweeluik ‘Waddenzooi’ onderzoekt de impact van de ramp en gaat na hoe betrokken instanties, bevoegde personen, eilanders en anderen handelden in de eerste uren en dagen na de ramp.

Schade niet te overzien

De stranden van het Waddengebied werden overspoeld met voornamelijk kunststof consumentenartikelen, piepschuim en plastic korrels. Vooral die laatste zullen nog jaren lang in het milieu blijven en gegeten worden door dieren. Naar schatting 800 duizend kilo afval ligt nog op de zeebodem. Ondertussen heeft de overheid dit afval het stempel ‘zwerfafval’ gegeven, wat feitelijk betekent dat er geen pogingen meer ondernomen worden om dit afval nog uit de zee te halen. Langzaamaan zal het vergaan en een oneindig aantal microplastics in het milieu brengen. De schade die dat toebrengt aan de natuur is niet te overzien.

Ook onderzoekt Waddenzooi de situatie in de containervaart. De veiligheid en het goed vastmaken van de containers is nog altijd niet op orde, wat de kans op herhaling groot maakt. Ook wordt de riskante zuidelijke route boven de eilanden nog altijd gebruikt, maar de weerstand hiertegen groeit. Kortgezegd: er zijn lessen geleerd, maar er is nog veel werk te doen.

Tijd om terug te kijken

Als eilander maakte filmmaker Thom Verheul de ramp zelf mee. Dagenlang filmde hij op het strand en volgde hij de ontwikkelingen. Voornamelijk de wanhopige pogingen om de plastic korrels op te ruimen, waar het strand vol mee lag. Al zijn filmmateriaal bewaarde hij voor dit verhaal, nu 5 jaar later. “Los van de eerste paniek en chaos is het goed om nu terug te kijken en te onderzoeken wat de ecologische effecten op de lange termijn zijn”, zo zegt Verheul. “Ik wil iedereen met verstand van zaken aan het woord laten. En ook nagaan of we nu beter voorbereid zijn als toen, want zo’n ramp met de MSC Zoe kan opnieuw gebeuren…” De film zet ons ook aan het denken, want al die consumptieartikelen die in de containers zaten, hebben we die eigenlijk wel nodig? Kunnen we ook slimmer en minder consumeren?

De film bevat niet eerder vertoonde beelden van de eerste uren, dagen en weken van de ravage op het strand van Schiermonnikoog tot de zomer van 2019. Ook worden er interne beelden getoond van de Waddenvereniging waarbij 90 duizend kilo afval uit de Noordzee opgevist werd. Alle belangrijke spelers komen aan het woord, zo ook voor het eerst een hooggeplaatste official van rederij MSC.

FryslânDOK ‘Waddenzooi’

Deel 1: We gaan terug naar de eerste dagen van de ramp in de nacht van 1 op 2 januari 2019. Het handelen van instanties, eilanders en anderen wordt onderzocht in de eerste uren en dagen na de ramp.

Deel 2: Wat zijn de laatste inzichten over schepen zoals de MSC Zoe bij extreem weer boven het Waddengebied? En voelt reder MSC zich nog verantwoordelijk?

Zaterdag 27 januari, 15.30 uur, NPO 2 (herhaling zondag 28 januari 13.15)
Zondag 28 januari, 17.00 uur, Omrop Fryslân (herhaling elk uur)

FryslânDOK wordt Nederlands ondertiteld.

CleanUpXL

Naar aanleiding van de ramp met de MSC Zoe hebben de Waddenvereniging, Stichting de Noordzee en de Friese Natuur- en Milieufederatie het project CleanUpXL in het leven geroepen.  We werken onder andere samen met Stichting Duik de Noordzee Schoon, BDS-Harlingen en Friendship Offshore BV. De doelstellingen van het project: rommel uit zee bergen, de containervaart veiliger maken en leren van deze containerramp.