Vuilnis in potvissen
Door Hans Revier
In januari en februari 2016 strandden dertig potvissen op de kusten van de zuidelijke Noordzee. Uit onderzoek naar de maaginhoud bleek dat een aantal van hen aanzienlijke hoeveelheden afval had ingeslikt. Men trof onder andere delen van visnetten, stukken touw, verpakkingsmateriaal en een deel van een auto aan. Het is echter niet waarschijnlijk dat dit de dood van de gestrande tandwalvissen heeft veroorzaakt.
Verkeerde afslag
Analyse
Van 22 van de 30 begin dit jaar gestrande potvissen is de maaginhoud geanalyseerd. In negen vond men aanzienlijke hoeveelheden afval dat door menselijk handelen in de Noordzee terecht was gekomen. Zo bleken de magen van twee van de zes bij Texel aangespoelde dieren vishaken en vislijnen, linten van ballonnen, verpakkingsmateriaal en landbouwplastic te bevatten. Delen van netten, stukken touw, een plastic emmer en een afdekplaat van een automotor vond men in magen van de in het Duitse waddengebied aangetroffen potvissen. Een van deze dieren had zelfs een net van 13,5 meter lang en 1,2 meter breed tot zich genomen.
Afval
Niettemin bleek al deze rotzooi niet de hoofdoorzaak van het overlijden van de potvissen. Alle nader bestudeerde dieren waren goed doorvoed, hetgeen ook bleek uit de grote hoeveelheden visgraten en resten van inktvissen in de magen. Aangezien het afval zich in het voorste deel van het spijsverteringsstelsel bevond en men in de darmen geen vreemde zaken aantrof, neemt men aan dat de potvissen niet lang voor de stranding het afval inslikten.
De vraag is of de dieren het afval als prooi aanzagen of dat ze het per ongeluk tijdens het jagen binnen kregen. In ieder geval toont deze studie wel aan dat het in de Noordzee ronddrijvende afval nog steeds een groot probleem is.
Bronnen
Unger, B., Rebolledo, E. L. B., Deaville, R., Gröne, A., IJsseldijk, L. L., Leopold, M. F., ... & Herr, H. (2016). Large amounts of marine debris found in sperm whales stranded along the North Sea coast in early 2016. Marine Pollution Bulletin. https://www.researchgate.net/profile/Helena_Herr/publication/306125842_Large_amounts_of_marine_debris_found_in_sperm_whales_stranded_along_the_North_Sea_coast_in_early_2016/links/57c6997108aec24de0414775.pdf
Smeenk, C. (1997). Strandings of sperm whales Physeter macrocephalus in the North Sea: history and patterns. Bull Inst R Sci Nat Belg Biol, 67, 15-28. www.vliz.be/imisdocs/publications/235238.pdf
Artikel WadWeten
In de serie WadWeten artikelen wordt het waddengebied beschreven vanuit verschillende onderzoeksdisciplines, zoals de biologie, geologie en cultuurhistorie. Een wetenschappelijke benadering in heldere taal. De berichten worden beurtelings geschreven door wetenschappers van de Waddenacademie en de Waddenvereniging. Wilt u op de hoogte blijven? Schrijf u dan in voor het maandelijkse WADDEN nieuws of houdt deze pagina regelmatig in de gaten.
In 2010 werden een aantal WadWeten artikelen gebundeld in het boekje Waddenwijsheid (ISBN 9789087410230).
Begin 2015 kwam er een vervolg: Meer Waddenwijsheid (ISBN 9789087410322). Het rijk geïllustreerde boek geeft antwoorden op vragen als: welke beestjes krioelen er in het zand, welke wadvogels werden gegeten in de terpentijd, hoe oud wordt een zwaardschede, welke stormen zijn gevaarlijk voor de Wadden.
