JUTTEN || Kunst of kunstje?
Vogelzang klinkt je als muziek in de oren, een slakkenhuis is een wonder van vernuft, kraanvogels zijn beroemd om hun dans. Maar is een vogel een componist, een slak een designer of een kraanvogel een balletdanser? Is het kunst of een kunstje? - Wat maakt het uit, we genieten ervan, al zijn wij niet het publiek waarvoor deze kunstenaars het doen.
De kunst van het flirten
Dieren maken geluid om met elkaar te communiceren. Ze maken duidelijk waar hun territorium ligt en waarschuwen bij gevaar. En ze maken geluid om te verleiden. Meestal zijn het de mannetjes die indruk op een vrouwtje willen maken met getsjirp, gekwaak, gekweel, gekoer, geroffel en ga maar door. Er zijn dieren die hun beste beentje voor zetten en een dans opvoeren. Soms in solouitvoering, maar ook als paartje. Daarbij voeren ze om de beurt of tegelijk speciale bewegingen uit. Zo tonen ze dat ze energiek en gezond zijn, zodat ze sterke jongen zullen voortbrengen. Deze dierenflirt wordt balts genoemd.
Muizenzang
Waarschijnlijk heb je nog nooit een muis horen zingen. Niet omdat ze niet zingen, want dat doen ze, maar omdat ze ultrasoon zingen. Dat betekent dat ze zo hoog zingen, dat mensen het niet kunnen horen. De mannetjes zingen om een vrouwtje te paaien. Ze zingen ieder hun eigen lied en hoe ingewikkelder het is, hoe mooier vrouwtjes het vinden. Alleen liedjes van familieleden lijken op elkaar. Vrouwtjes houden niet van de liedjes van hun eigen familie. Zo wordt voorkomen dat familieleden paren, want dat vergroot de kans op afwijkingen bij de jongen.
Dans van de lange latten
Kraanvogels zijn beroemd om hun baltsballet. Soms zien ze er sierlijk uit, soms grappig en houterig vanwege hun stakerige poten. Hoge sprongen, wijd gespreide vleugels, elegant gedraaide halzen, je wordt er vrolijk van als je het ziet. De dans heeft veel mensen geïnspireerd tot een eigen kraanvogeldans.
Bemande kinderkamer
Het mannetje van de driedoornige stekelbaars wordt in de paartijd fel van kleur. Hij lijmt stukjes plant en stokjes met een speciaal stofje in zijn spuug aan elkaar tot een buisvormig nestje. Heeft hij de aandacht van een vrouwtje met eitjes, dan leidt hij haar met een dansje naar zijn nestje. Zij zwemt naar binnen, legt haar eieren, zwemt naar buiten… en komt niet meer terug. Het mannetje bevrucht de eitjes en verzorgt trouw de jonkies.
Bekijk de stekelbaarsjes in dit filmpje
Nog meer dierenkunstjes zien?
Het magazine WADDEN ook lezen?
Wil je alle dierenweetjes en nog veel meer 3x per jaar in de brievenbus ontvangen? Word dan lid van de jeugdclub van de Waddenvereniging voor €22,- per jaar. Samen gaan we op pad en leren we je van alles over het Waddengebied. En met jouw lidmaatschap help je ons om het Waddengebied te beschermen.
Deze dierenkunstjes staan in het magazine WADDEN najaar 2024 en zijn geschreven door Lidewij Kemme.
Lid worden van de jeugdclub