Het gerechtshof in Den Haag heeft op dinsdag 12 november uitspraak gedaan in het hoger beroep van Shell tegen de klimaatzaak die Milieudefensie, de Waddenvereniging en andere partijen in 2021 wonnen. Het hof stelde Shell in het gelijk, maar de rechter plaatste een opmerkelijke kanttekening: de investeringen van Shell in nieuwe olie- en gasvelden staan op gespannen voet met het klimaatakkoord van Parijs.
Hoewel het hof vaststelde dat er een verplichting op Shell rust om gevaarlijke klimaatverandering tegen te gaan, en erkende dat Shell zijn CO2-uitstoot moet verminderen, oordeelde het niet dat Shell verplicht is om, zoals in de oorspronkelijke uitspraak van 2021 werd bepaald, tegen eind 2030 de eigen CO2-uitstoot met 45 procent te verminderen ten opzichte van het niveau van 2019.
De Waddenvereniging als mede-eiser
De Waddenvereniging is, als mede-eiser in deze zaak, teleurgesteld over het oordeel van het gerechtshof, maar de opmerkelijke kanttekening van de rechter zorgt voor een sprankje optimisme. “Wij hebben ons in 2018 aangesloten bij deze rechtszaak omdat klimaatverandering ook een groot probleem is in het waddengebied, en omdat Shell, als mede-eigenaar van de NAM, ook nog eens direct betrokken is bij alle bestaande en mogelijk nieuwe gaswinning onder de Waddenzee”, zegt Frank Petersen van de Waddenverenging.
“Bij de uitspraak uit 2021 stelde de rechter dat vaststaat dat klimaatverandering als gevolg van opwarming van de aarde door CO2-uitstoot negatieve gevolgen met zich brengt voor Nederland en het Waddengebied. Na de uitspraak deed de Waddenvereniging een oproep aan Shell om gaswinning onder de Waddenzee direct moest stoppen, en niet te beginnen met nieuwe winningen. We gaan het vonnis nog uitgebreid bestuderen, maar de opmerking van de rechter vandaag lijkt onze oproep van toen te bevestigen.”
Waarom geen nieuwe gaswinningen onder de Waddenzee?
Gaswinning onder de Waddenzee is
slecht voor het klimaat en de natuur: het veroorzaakt bodemdaling en verandert de samenstelling van de bodem. De uitstoot die vrijkomt bij het oppompen van aardgas draagt bij aan klimaatverandering en zeespiegelstijging. Bovendien is er risico op vervuiling van de omgeving op de winningslocaties.
De Waddenverenging verzet zich daarom al jaren tegen de plannen voor nieuwe gaswinningen onder de Waddenzee. Voor het einde van het jaar moet minister Hermans van Klimaat en Groene Groei besluiten of zij de NAM hiervoor een vergunning verleent of niet.
We zijn met velen
De Waddenvereniging staat niet alleen in haar zorgen over nieuwe gaswinning: Staatstoezicht op de Mijnen, toezichthouder en onafhankelijk adviseur van de regering, gaf al een duidelijk advies om géén nieuwe vergunning te geven.
“De provincies Friesland, Groningen, Noord Holland, de gemeente Noardeast Fryslân en het Wetterskip Fryslân hebben de minister ook opgeroepen om geen nieuwe gaswinning toe te staan”, zegt Petersen. “Vissers, boeren, natuurbeschermers, wadvaarders en havenbedrijven hebben via het Omgevingsberaad Wadden de Minister ook al meerdere keren geadviseerd géén toestemming te verlenen voor nieuwe gaswinning.
“En daar komt nu dus deze opmerking van de rechter bij”, vervolgt Petersen. “We hopen dat de minister deze opmerking ter harte neemt en opkomt voor wat kwetsbaar is en beschermd moet worden.”
Lees ook:
25 keer de oproep: doe het niet!
