Het IPCC-rapport over klimaatverandering verschijnt en is ook voor het waddengebied zeer zorgwekkend. Meer extreem weer en een veel sneller stijgende zeespiegel dan aanvankelijk gedacht vormen een directe bedreiging voor de Wadden.

Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat brengt een ontwerp-instemmingsbesluit naar buiten. Hiermee zegt het Ministerie eigenlijk dat ze akkoord is met nieuwe gaswinning uit de Waddenzee. Grote verontwaardiging volgt.. Temeer omdat rechters eerder oordeelden dat zowel de overheid als Shell (mede-eigenaar van de NAM) er alles aan moeten doen om de Parijse klimaatdoelen te halen en gevaarlijke klimaatverandering voorkomen.

De Waddenvereniging start een petitie tegen gaswinning uit de Waddenzee. Ook andere partijen laten van zich horen.

Op verzoek van de Waddenvereniging wordt een spoedmotie ingediend op het IUCN-congres. Deze motie wordt een dag later aangenomen. Dit betekent dat internationale natuurbeschermingsorganisaties en ook andere regeringen de Nederlandse regering oproepen om gaswinning uit de Waddenzee te stoppen. Het gebeurde nog niet eerder dat de internationale gemeenschap de Nederlandse regering op deze manier heeft aangesproken over gaswinning uit de Waddenzee.

Unesco NL brengt een statement naar buiten: ‘Nederland heeft zich onder het Werelderfgoedverdrag internationaal verplicht om dit natuurlijke erfgoed te beschermen en behouden voor volgende generaties, en daarbij geen moedwillige maatregelen te nemen die direct of indirect schade aan het erfgoed veroorzaken. Dat de Nederlandse overheid toestemming blijft geven om zo dichtbij en onder het beschermde gebied gas te winnen is volgens Unesco onverenigbaar met de internationale zorgplicht die zij is aangegaan en de verantwoordelijkheid die ze heeft. Hier zoekt de overheid met opzet de grenzen op van wat juridisch mag ook al drijft het daarmee in tegen de geest van het verdrag. Dat maakt het moreel onacceptabel.’

Een groep van bezorgde burgers, inwoners van Ternaard en politici komt bij elkaar voor een demonstratie in het Friese dorpje vanwaar de gaswinning plaats zal vinden.

Wij overhandigen de petitie (tot dan toe 46.000 handtekeningen) aan Tweede Kamerleden voorafgaand aan het Kamerdebat. Wij zijn blij met de brede politieke steun tegen gaswinning uit de Waddenzee, maar zijn ook zeer teleurgesteld dat demissionair Minister Blok de dringende wens van Kamerleden en de hele samenleving en negeert.

SP, GroenLinks, D66, PvdA, Partij voor de Dieren. ChristenUnie, Bij1, BoerBurgerBeweging en CDA steunen een verzoek om extern juridisch advies in te winnen over de vraag in hoeverre de wetgeving in brede zin de minister de mogelijkheid biedt een vergunning voor gaswinning onder de Waddenzee te weigeren. Er zijn moties ingediend die het Kabinet oproepen om niets te doen zolang de uitkomst van het onafhankelijk onderzoek nog niet met de Kamer besproken is.

We sluiten de petitie. In 2.5 week tijd hebben meer dan 51.000 mensen laten weten tegen gaswinning uit de Waddenzee te zijn. Een krachtig signaal uit de samenleving.

In een debat met de Tweede Kamer zegt Blok dat hij niet verwacht dat er voor maart volgend jaar een definitief besluit wordt genomen over de nieuwe vergunning. ‘Er kunnen nog zienswijzen worden ingediend die aanleiding kunnen geven tot het aanpassen van de ontwerpbesluiten’, aldus de Minister in een brief aan de Kamer.

De Waddenacademie heeft op verzoek van de Tweede Kamer onderzoek gedaan naar de juridische mogelijkheden om de nieuwe vergunning toch te weigeren. Die mogelijkheiden blijken er zeker te zijn. Sterker nog, zo stelt het onderzoek
, de vergunning had zelfs geweigerd moeten worden. Wij zijn uiteraard blij dat de uitkomsten van het onderzoek ook onze stelling hierin onderschrijft: er is wél ruimte om de vergunning te weigeren.

De Waddenvereniging heeft een zienswijze. ingediend over de diverse concept besluiten en concept-toestemmingen voor een nieuwe gaswinning onder de Waddenzee. De zienswijze wordt door bijna 500 individuen onderschreven en maakt duidelijk aan het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat dat een nieuwe gaswinning onder de Waddenzee onverantwoord is.

Het UNESCO Werelderfgoed Centrum in Parijs heeft eind november per diplomatieke post het Nederlandse kabinet duidelijk laten weten dat mijnbouw, oliewinning en gaswinning beschouwd worden als ‘onverenigbaar’ met de status van UNESCO Werelderfgoed. Nederland moet voor 15 januari uitleg geven. Mocht die uitleg niet overtuigend genoeg zijn, zal bescherming van Werelderfgoed Waddenzee op de agenda staan bij de eerstvolgende internationale bijeenkomst van UNESCO in juni 2022. Nadat eerder dit jaar het Australische Great Barrier Reef de status van werelderfgoed in gevaar zag komen, kan nu hetzelfde gebeuren voor het Werelderfgoed Waddenzee.

De Commissie MER doet in opdracht van de overheid onafhankelijk onderzoek naar de eerder uitgevoerde Milieu Effect Rapportage. Uit dit onderzoek blijkt dat deze rapportage kwalitatief onder de maat is en op 8 punten essentiele informatie mist.

Er wordt geen nieuwe vergunning verleend voor het winnen van aardgas onder de Waddenzee. Dat is een duidelijke afspraak in het nieuwe regeerakkoord . De Waddenvereniging is enorm blij met dit besluit van de vier partijen die een nieuw kabinet gaan vormen. Directeur Lutz Jacobi: ‘Wij hebben ons jarenlang verzet tegen deze nieuwe gaswinning. De laatste maanden nog eens extra bijgestaan door een steeds groter groeiende groep mensen die ook van de Wadden houden. Een grote opsteker voor de waddennatuur!’. De procedure rond Ternaard wordt afgerond en we blijven in de gaten houden dat ook die nieuwe vergunning niet verleend zal worden.

De Nederlandse regering heeft enige dagen geleden aan UNESCO laten weten dat het boren naar gas onder de Waddenzee ‘veilig’ kan. In de reactie wordt verwezen naar het ‘Hand aan de Kraan-principe’, wat inhoudt dat je stopt met boren zodra bodemdaling maximaal toegestane grenswaarden overschrijdt. In de brief wordt voor het gemak even vergeten dat een onafhankelijk wetenschappelijk panel twijfelt of dit principe in de toekomst wel zal werken. Het lijkt achterhaald en geen goede manier om de natuur van het Wad te beschermen en behouden.

Het nieuwe Kabinet belooft de natuur van de Waddenzee centraal te stellen in beslissingen over het waddengebied. Er wordt gevraagd om een oordeel van UNESCO over de toelaatbaarheid van mijnbouw onder het Werelderfgoed Waddenzee. Dat oordeel van UNESCO moet dan wel snel komen om nog mee te spelen in de juridische beoordeling van de concept-vergunning. Of dat lukt is niet duidelijk.

Niet alleen bij Ternaard dreigen nieuwe gasboringen, ook in de Noordzee boven Schiermonnikoog lijken de plannen steeds concreter te worden. Hoewel het niet over het UNESCO Werelderfgoedgebied gaat, maakt de Waddenvereniging zich toch zorgen. Boren in beschermde natuur moet je gewoon niet willen, en al helemaal niet nu alle fossiele grondstoffen in de grond moeten blijven zitten, willen we nog kans maken om internationaal afgesproken klimaatdoelen te halen.

Waddenzee kan status ‘Werelderfgoed in gevaar’ krijgen. Nederland moet verantwoording afleggen bij VN-organisatie UNESCO over de manier waarop de regering het Werelderfgoed Waddenzee tot nu toe beschermd heeft. De Nederlandse regering vroeg in januari van dit jaar om een officieel advies van UNESCO over nieuwe aardgaswinning onder de Waddenzee. Dit advies ligt er nu en liegt er niet om: UNESCO en IUCN (onafhankelijk adviesorgaan aan UNESCO over natuurlijke Werelderfgoederen) blijken totaal niet overtuigd dat mijnbouw onder de Waddenzee zo onschadelijk zal zijn als de Nederlandse regering doet voorkomen.

Ook het Omgevingsberaad Waddengebied (OBW) adviseert unaniem negatief over het winnen van gas onder de Waddenzee. Voor het OBW gelden een aantal principes waarop al haar adviezen te herleiden zijn. In een brief aan de Minister van Natuur en Stikstof noemt de Voorzitter van het OBW, de Friese Commissaris van de Koning Brok, deze principes en hij constateert dat ‘gaswinning bij Ternaard tegen deze principes ingaat en raakt aan het doel vitaliteit van het gebied.’

Het Staatstoezicht op de Mijnen waarschuwt voor bodemdaling onder de Waddenzee bij gasboringen, omdat het ministerie van Economische Zaken een advies niet heeft overgenomen, zo meldt EenVandaag. Er is veel discussie over de mogelijke boringen, zeker nu ook Unesco zorgen heeft geuit in een brief aan het kabinet. De Waddenzee is namelijk werelderfgoed.

372 wetenschappers een oproep aan het Nederlandse Kabinet om geen vergunning te geven voor nieuwe aardgaswinning onder de Waddenzee. De wetenschappers wijzen op meerdere recente wetenschappelijke waarschuwingen tegen nieuwe fossiele infrastructuur zoals het winnen van aardgas onder de Waddenzee. Het blijven winnen van fossiele brandstoffen zal leiden tot meer klimaatverandering. Dat betekent ook een snellere stijging van de zeespiegel en meer extreem weer.