Rapport onderzoeksraad: Risico nieuwe containerramp groot

De Onderzoeksraad voor Veiligheid bevestigt de zorg van de Waddenvereniging: Waddenzee Werelderfgoed is onvoldoende beschermd. Opvallend is dat niet alleen de zuidelijke vaarroute boven de eilanden onder bepaalde condities onveilig is voor schepen zoals de MSC Zoe. Dit geldt ook voor de noordelijke route. Als er niet wordt ingegrepen acht de raad de kans groot dat een containerramp opnieuw kan gebeuren. Omdat er nog steeds volop grote containerschepen door beiden routes varen, wil de Waddenvereniging snel maatregelen zien.

Normen voldoen niet

Er komen steeds meer en alsmaar grotere containerschepen. De Onderzoeksraad voor Veiligheid bevestigt volgens de Waddenvereniging dat het ontwerp en de afmetingen van deze enorme grote containerschepen de oorzaak is van het containerverlies. Onder bepaalde omstandigheden komen er zulke grote krachten op de containers van deze schepen dat de huidige internationale normen voor het vastzetten van containers niet voldoen. Op de MSC ZOE stonden de containers boven op het dek ‘nog maar’ tot 8 lagen van de 11 die mogen opgestapeld. De controles door de bemanning aan boord zijn correct uitgevoerd. Toch kon het gebeuren dat 342 containers in zee verdwenen.

Stop op grote schepen

De raad adviseert aan de containervaart om de kwaliteitsstandaard voor het vastzetten van containers aan boord van de schepen te verscherpen. In die zin dat de kwaliteitstandaard van het sjormateriaal aan boord van containerschepen bestand moet zijn tegen de omstandigheden zoals die zich voordeden bij de MSC ZOE. De Waddenvereniging denkt dat het simpeler kan. De schepen aanpassen aan de huidige kwaliteit van het sjormateriaal en dus een verbod op de onbeteugelde groei van de containerschepen. Uit het rapport valt immers te concluderen dat we daarbij inmiddels de grenzen van een veilig ontwerp hebben gepasseerd.

Naast het aanpassen van de sjormaterialen aan boord van schepen doet de Onderzoeksraad voor Veiligheid de volgende aanbevelingen:

• Maak internationale afspraken over veilig containervervoer op de zuidelijke vaarroute bij het waddengebied.
• Informeer de scheepvaartsector over de specifieke risico’s op zee te noorden van het waddengebied.
• Geef de kustwacht de taak en middelen om grote containerschepen te begeleiden
• Onderzoek uitgebreid periodiek de risico’s van containerschepen op de vaarroutes bij de Waddeneilanden.

Ondertussen heeft een meerderheid van de Tweede Kamer een motie aangenomen om grote containerschepen bij storm te verbieden de zuidelijke vaarroute boven de Waddeneilanden te nemen. Daarvoor zou dan de Wet Bestrijding Maritieme ongevallen moeten worden aangepast. Volgende week wordt er over de motie gestemd.

Nu al strengere regels

Het valt de Waddenvereniging op dat de raad alléén beperkingen adviseert op de zuidelijke route, terwijl de noordelijke route bij noordwesterstorm ook niet veilig is voor containervaart. Het instellen van internationale beperkingen is een lange weg. Wij pleiten daarom voor snel tussentijdse strengere regels totdat de zaken internationaal worden geregeld. De kustwacht zou dan niet alleen meer mandaat moeten krijgen voor verkeersbegeleiding, maar ook meer mogelijkheden tot de inzet van snelle noodsleepboten en hogere boetes moeten kunnen opleggen bij overtredingen.

Nog 800.000 kilo rotzooi te gaan

De Onderzoeksraad voor Veiligheid deed de afgelopen anderhalf jaar onderzoek naar de toedracht van de containerramp op 1 en 2 januari 2019. Ondertussen ligt er nog steeds een kwart van de 3,2 miljoen kilo verloren lading uit de MSC Zoe op de bodem van de zee. Als deze 800.000 kilo aan afval niet wordt opgeruimd zal het nog decennia in het ecosysteem blijven en uiteindelijk letterlijk op ons bordje belanden. De Waddenvereniging vindt dat dat niet mag gebeuren en zet daarom nog steeds álles in het werk om de rotzooi opgeruimd te krijgen.

Bekijk ook deze animatie die de Onderzoeksraad voor Veiligheid maakte over de ramp met de MSC Zoe:

Meer lezen?

>> Dít moet gebeuren om rampen te voorkomen

>> Help ons Werelderfgoed Waddenzee beter beschermen

>> Een rampjaar in beeld

Blijf op de hoogte