Na de crisisfase van de containerramp…

Het is nu een dikke maand geleden dat het containerschip de MSC Zoë een grote hoeveelheid containers verloor boven onze Waddeneilanden. De crisisfase lijkt nu bijna voorbij. Onder regie van Rijkswaterstaat is met alle organisaties die een stuk waddenkust beheren hard gewerkt aan het opstellen van een pakket maatregelen. De Waddenvereniging is hierbij nauw betrokken.

Fase 1: Crisis

Na een incident is er altijd een crisisfase. Idealiter wil je deze fase het liefst zo kort mogelijk houden. Als er een rampenplan is, kunnen direct de juiste organisaties worden gealarmeerd en gemobiliseerd. Daarna is het zaak om zo snel mogelijk overzicht te krijgen van de situatie. Op basis van het verkregen inzicht, moet vanuit een centraal crisisteam, de logistiek van de hele incidentenorganisatie worden aangestuurd.

In het geval van de containerramp lag er niet zo’n rampenplan klaar. Allerlei organisaties, overheden, bergers en heel veel vrijwilligers probeerden met alle macht de veroorzaakte rommel, containers op te ruimen. Iedereen deed zijn stinkende best, maar het was duidelijk een zoektocht. Lees ook dit artikel in de Leeuwarder Courant: een impressie van de zoektocht om grip op de situatie te krijgen.

Fase 2: Uitvoering

Wanneer de eerste fase is afgerond, moet worden gestreefd naar dagelijkse routines in communicatie tussen veldteams en het crisiscentrum. Veldactiviteiten worden georganiseerd en uitgevoerd. Alles moet gericht zijn op het op een optimale manier borgen van het minimaliseren van de negatieve effecten van het incident.

Met de containerramp zitten we bijna in deze fase. Achter de schermen is de afgelopen twee en halve week is, onder regie van Rijkswaterstaat, door alle organisaties die een stuk waddenkust beheren hard gewerkt. De Waddenvereniging denkt actief mee. Er komt een maatregelenpakket waar centraal gecoördineerd de kustlijn wordt geïnventariseerd en schoongemaakt. De verwachting is dat dit maatregelenpakket volgende week klaar is. Over de voortgang en eventueel inzet van vrijwilligers zal dan worden gecommuniceerd. De coördinatie van het onderzoek naar de lange-termijn-effecten ligt bij Rijkswaterstaat en de Waddenacademie. 

Rijkswaterstaat heeft de GRIP-situatie inmiddels afgeschaald van 4 naar 0. Het Bestuurlijk Wadden Overleg (BWO) neemt de regie over wat betreft de afhandeling van de gevolgen van de overboord geslagen containers van MSC Zoe. 

Fase 3: Afbouw

Bij voldoende afname van de effecten kunnen delen van de organisatie en de bijbehorende activiteiten worden afgebouwd. Het is goed om vooraf vast te leggen welke omstandigheden leiden tot die demobilisatie. Vervolgens wordt op basis van alle geregistreerde data in logboeken en de administratie van de gemaakte kosten gewerkt aan claims om kosten te verhalen op de vervuiler aan een evaluatie van de inzet.

Het zal nog wel even duren voordat we met de containerramp in deze afbouwfase terecht komen. Het is nog niet bekend of er een relatie bestaat tussen de containerramp en de 20.000 dode zeekoeten en strandlopers. Verder werd deze week bekend dat er niet 291, maar (minstens) 345 zeecontainers in de Noordzee terecht zijn gekomen. Geen nieuws om blij van te worden. Toch kunnen we het als een lichtpuntje beschouwen dat partijen elkaar hebben gevonden en dat er een plan ligt om met vereende krachten en gecoördineerd de rotzooi uit de containers op te ruimen.

Foto: Remco de Vries / Omrop Fryslan