Drone en zeehond bijten elkaar

Door Jessica Schop

Met nieuwe technologieën, zoals de drone, kunnen onderzoekers steeds dichterbij bruinvissen en zeehonden komen. Voorzichtigheid is wel vereist omdat de effecten op de dieren nog niet volledig bekend zijn. Het geluid van drones die boven het water vliegen lijkt weinig effect te kunnen hebben op zeezoogdieren onder water. Zeehonden die op zandbanken liggen kunnen er wel last van hebben.

Onbemande vliegende voertuigen, ook wel drones genoemd, worden steeds populairder. Ook voor het onderzoek worden ze steeds vaker ingezet In het zeezoogdierenonderzoek worden ze gebruikt om de locaties van dieren in kaart te brengen, populatieschattingen te maken, of voor individuele foto-identificatie. Daarnaast worden drones zelfs ingezet voor het invangen van de uitademing van zeezoogdieren om potentiële ziekten te kunnen monitoren. Vooral voor de laatstgenoemde toepassing moeten de drones dichtbij komen wat verstoring kan veroorzaken. De verstoring kan komen door het zien van de drone of zijn schaduw, of door het geluid dat het apparaat produceert. Voor veel zeezoogdieren, zoals de bruinvis, is geluid van groot belang voor de oriëntatie, foerageren, communicatie of voor het ontwijken van gevaar. Uit eerder onderzoek is al gebleken dat ze worden beïnvloed door het geluid van schepen, windmolenparken op zee, seismisch onderzoek en militaire sonar. In recent onderzoek is nu ook bestudeerd in welke mate het geluid van drones een effect heeft op zeezoogdieren.

Effect onderwater

Voor het onderzoeken van het geluidseffect wordt er onderscheid gemaakt tussen dieren boven en onder het wateroppervlak. Voor dieren onder water is de mate van geluidsoverlast afhankelijk van hoe hoog de drone boven het water vliegt. Australische en Deense onderzoekers hebben twee verschillende typen drones die vaak worden gebruikt voor zeezoogdierenonderzoek, de splashdrone en de inspire, op verschillende hoogtes laten vliegen. Het eigen geluidsniveau in de lucht van de splashdrone was het hardst op een frequentie van 150 kHz, en de inspire op 200 kHz. Op dit geluidsniveau zouden zeehonden kunnen reageren, maar bruinvissen zullen hier minder op reageren omdat deze dieren pas een goed gehoor hebben op hogere frequenties. Het geluid was onder water alleen hoorbaar als de drones tien meter of lager boven het wateroppervlak vlogen. Doordat de meeste geluidsenergie weggekaatst werd op het wateroppervlak, was het geluidsniveau op een meter diep al verwaarloosbaar laag. De onderzoekers denken daarom ook dat drones geen negatief effect zullen hebben op zwemmende zeezoogdieren.

Effect boven water

Zeehonden die langs de kust of op zandplaten rusten, kunnen het geluid van een overvliegende drone zeker waarnemen. De reactie van zeehonden op een zoemende drone is in de praktijk echter verschillend. Meer onderzoek zal moeten uitwijzen wat de verstoringsdrempel is voor zeehonden die boven water zijn. Wellicht speelt gewenning aan deze nieuwe gadgets ook een rol.

Illustraties

Klik op de afbeelding voor een vergroting inclusief toelichting

Bronnen

Christiansen, Fredrik, et al. “Noise Levels of Multi-Rotor Unmanned Aerial Vehicles with Implications for Potential Underwater Impacts on Marine Mammals.” Frontiers in Marine Science 3 (2016): 277.

Pomeroy, Patrick, L. O’Connor, and P. Davies. “Assessing use of and reaction to unmanned aerial systems in gray and harbor seals during breeding and molt in the UK 1.” Journal of Unmanned Vehicle Systems 3.3 (2015): 102-113.