Ruimte verbeeld in kaart

Cultuur en landschap in het waddengebied

Dit is een kaart van het waddengebied waarop alleen de landschappelijke en cultuurhistorische elementen die invloed hebben op de openheid van het landschap zijn ingetekend.

 

Wat zie je in 2022?

Het land heeft zijn huidige vorm gekregen door menselijke ingrepen. In deze kaart zijn de aard van het landschap, duinen, dijken, vuurtorens en kerktorens opgenomen. De aard van het landschap zegt iets over hoe open het landschap is. De jongste aandijkingen, zoals de Emmapolder, hebben een weids uitzicht met uitgestrekte landbouwgronden en een enkele boerderij. Oudere polders worden al langer bewoond en zijn daardoor kleinschaliger, met terpen / wierden, relatief kleine akkers en een typisch slotenpatroon.

 

De Waddeneilanden hebben weer een heel ander karakter. Heuvelachtige duinen worden hier afgewisseld met vlakke polders, die vaak worden gebruikt voor landbouw. De hoogste duintop reikt wel tot 45 meter boven NAP (Vuurboetsduin, Vlieland). De dijken zijn de kunstmatige tegenhanger van de duinen en beschermen het vasteland en de polders van Waddeneilanden tegen het water van de Waddenzee. De hoogte van de dijken varieert van enkele meters tot tien meter boven NAP. Veel waddendijken moeten binnenkort versterkt – en dus vaak: verhoogd – worden. Kenmerkende gebouwen in het landschap zijn vuurtorens en kerktorens.

 

Wat is er veranderd sinds 2008?

Deze kaart lijkt nog veel op de kaart uit 2008. Nieuw op de kaart zijn het Afsluitdijk Wadden Center en het nog te bouwen Werelderfgoedcentrum (WEC) in Lauwersoog. De westelijke Waddenzee is wat ‘leger’ dan de oostelijke. Dit komt doordat de afstand tussen vaste wal en Waddeneilanden hier groter is dan in de oostelijke Waddenzee en er dus minder invloed is vanaf de kust. Daarnaast staan op het IJsselmeer natuurlijk geen vuurtorens en kerktorens.

 

Uit het WADDEN magazine

In opdracht van de Waddenvereniging inventariseerde MUST stedebouw de openheid van het waddengebied. Een artikel hierover verscheen eerder in het WADDEN magazine van maart 2022. Tekst: Sebastian van Berkel, Ester Kuppen en Jojanneke Drijver. Wil je het magazine ook ontvangen? Word lid van de Waddenvereniging vanaf €27,- per jaar, steun ons werk en ontvang het magazine 4x per jaar in de (digitale) brievenbus.