Ga met ons mee op excursie
Maak een verschil voor het waddengebied met je bedrijf, vrienden of familie!
Home Waddengebied Onbewoonde eilanden in de Waddenzee Rottumeroog
Rondom Rottumeroog komen veel zeehonden voor, vooral in het Schild, de geul tussen Rottumeroog en Rottumerplaat. Ook aan de oostkant van het eiland zijn soms wel honderden zeehonden tegelijkertijd. Vooral gewone zeehonden. Er komen ook grijze zeehonden voor. De omgeving van Rottumeroog is belangrijk voor deze dieren om te rusten, voort te planten en te zogen.
Hoogwatervluchtplaats ‘Oog’ is belangrijk voor vogels, omdat ze daar even tot rust komen totdat het weer laagwater wordt. Soms is het aandeel van vogels op het eiland enorm.
Er vliegen ook vleermuizen langs Rottumeroog. Uit onderzoek uit 2011 blijkt dat de vleermuizen niet verbleven op het eiland, maar op een trektocht waren, net zoals trekvogels dat doen.
Er zijn ruwweg meer dan honderd plantensoorten op Rottumeroog. Een aantal daarvan staat op de Rode Lijst. Dit zijn gevoelige, kwetsbare en bedreigde soorten, zoals absintalsem, groot en klein zeegras, lamsoor en zeepostelein.
Rottumeroog bestaat al een aantal honderd jaar. In de 16e eeuw lag het eiland meer ten westen. Ongeveer op dezelfde plek als het huidige Rottumerplaat. Toen heette het Rottum. Nu is Rottum de verzamelnaam voor: Rottumeroog, Rottumerplaat en Zuiderduin. Rottumeroog verplaatst zich al eeuwenlang naar het oosten.
Door zware stormen in 2015 dacht men dat het eiland zou verdwijnen. Maar het lijkt er op dat het eiland slechts van vorm verandert. Het eiland groeit aan de oostkant en ‘wandelt’ naar het zuiden. Tussen Rottumeroog en het ten zuiden gelegen eilandje Zuiderduinen ligt een geul, het Oostschild. De verwachting is dat deze geul dichtslibt. En Rottumeroog in de toekomst met Zuiderduin één zal worden.
Rottumeroog is in het verleden een bewoond eiland geweest. In de 12e eeuw stond er een dorp en werd er vee gehouden. In de middeleeuwen hadden Groningse kooplieden pakhuizen op het eiland. Rottumeroog werd in 1706 verkocht aan een ‘malle’ Ierse graaf genaamd Donough MacCarthy. In 1738 kocht de provincie Groningen het eiland. Toen brak het tijdperk van de eilandvoogden aan.
Rottumeroog is bewoond geweest door twee families van eilandvoogden. Vier generaties Van Dijken en twee generaties Toxopeus beschermden het eiland tegen de zee. De voogden leefden met hun familie op het eiland. Ze plaatsten schermen en helm om nieuwe duinen te vormen. Daarnaast staken ze de lamp van de baken aan voor de scheepvaart. De eerste woningen waren boerderijen. De voogden verdienden extra geld door het verkopen van hun vee en eieren van vogels. In 1965 kwam een eind aan het voogdentijdperk: Jan Toxopeus ging met pensioen. In 1998 liet een zware storm de woning net op de afgrond van een duin staan. Uiteindelijk moest hij worden gesloopt.
Ruim een eeuw geleden woedde de Eerste Wereldoorlog. Nederland bleef neutraal, maar had hun Land- en Zeemacht gemobiliseerd. De marine bewaakte de Nederlandse kusten en eilanden. In augustus 1914 arriveerden de eerste militairen op Rottumeroog met een detachement van het Korps mariniers, tot grote zorg van de Nederlandse natuurorganisaties. Zij vreesden voor verstoring van de broedvogels op het kwetsbare eiland. Tot oorlogsincidenten is het nooit gekomen. Wel annexeren de Duitsers in 1917 het ten noorden van Rottumeroog gelegen Huibertgat, omdat Engelse onderzeeërs die diepe geul gebruikten. Maar tegen deze oorlogsdaad treedt Nederland niet op.
Staatsbosbeheer is sinds 1978 natuurbeheerder. In de jaren ’70 zette men extra kustbescherming in ter behoud van Rottumeroog. Het plaatsen van stuifschermen zorgde voor nieuwe duinvorming. Deze maatregelen moesten het eiland bescherming bieden tegen wind en water. Zware stormen in 1990 en 1991 verwoestten veel duinen. Dit liet zien dat het actieve kustbeheer weinig meerwaarde bood. In 1991 besloot de minister van Verkeer en Waterstaat dat het kustbeheer grotendeels werd opgeheven. In 2002 stopten de laatste maatregelen. Nu wordt Rottumeroog met rust gelaten.
Rottumeroog wordt gebruikt als onderdeel van een referentiegebied voor de staat van de Waddenzee. Binnen deze gebieden vinden geen exploitaties en verstoringen plaats. Zo kunnen we erachter komen hoe een Waddenecosysteem zich ontwikkelt als de menselijke invloeden minimaal zijn.
Sinds eind jaren ’70 bevinden zich jaarlijks vogelwachters van Staatsbosbeheer op Rottumeroog. Zij houden toezicht tijdens het broedseizoen en inventariseren de flora en fauna. Ze verblijven van begin april tot begin augustus op het eiland. In 2016 is een iglo-achtig onderkomen geplaatst op Rottumeroog. Dit is een tijdelijk verblijf. Als het vogelwachtersseizoen voorbij is, wordt de shelter weer weggehaald. Rottumeroog is het gehele jaar gesloten voor publiek.
