Eidereend

Als je in het late voorjaar op de waddendijk loopt, is de kans groot dat je een crèches met eiderpullen ziet. Een paar eidervrouwtjes begeleiden zorgzaam hun kroost en ook dat van hun buurvrouw het water in. Dit liefdevol gezamenlijk optrekken van de vrouwen is niet zonder reden, want hier is al iets aan vooraf gegaan.

Het nest van de eidereend

Een eidernestje biedt plek aan vier tot zes eieren. Op een zacht matrasje van eigen donsveertjes zit de moedereider een maand lang te broeden. Het nest zal zij in deze tijd niet verlaten, noch om te eten noch om te drinken. De vader is in geen velden of wegen te bekennen, die is al eerder naar zijn traditionele ruiplaats vertrokken. Toch doet het vrouwtje het werk niet alleen, want zij roept de hulp in van (groot)moeder of tante. Vooral dan, wanneer ze meer eieren produceert dan ze kan uitbroeden. De oudere vrouwtjes – zelf inmiddels minder productief – krijgen dan eieren toebedeeld. Zo helpen zij bij het broeden en later bij het grootbrengen van hun jongen.

Terugkeer naar de plaats van geboorte

Zijn er dan wel voldoende alleengaande vrouwen in de buurt? Jawel hoor, want als de vrouwtjes eenmaal op een plek gebroed hebben, keren zij er jaarlijks terug. Ook de jonge vrouwtjes die gaan broeden, leggen hun eieren in de kolonie waar zij zelf zijn geboren. Hier halen dus beide partijen hun voordeel uit: de echte moeder kan extra jongen grootbrengen, de gastmoeder verhoogt haar voortplantingssucces en gezamenlijk brengen zij de jonkies groot.

Eiderliefde op het wad

De overleving van de jonge kuikens hangt erg af van de waakzaamheid van de moeders. Sommige eidermoeders kiezen er voor om met hun paar dagen oude kuikens al naar de Noordzee-kant te gaan, anderen blijven op de kwelder. Daar proberen ze de hongerige meeuwen te misleiden door samen met de jongen een grote bruine bal te vormen.  Maar dan komt toch het moment dat ze op stap gaan. Dan komt het écht op overleven aan. Bij hun eerste zwemoefeningen wordt van alle kanten hulp geboden.  De (groot)moeders, tantes, dochters en nichtjes werken geroutineerd samen om hun kroost tegen de gevaren op het wad beschermen. In alle opzichten: liefde op het wad!