Ga met ons mee op excursie
Maak een verschil voor het waddengebied met je bedrijf, vrienden of familie!
Home Waddengebied Kijk eens even, waddenleven Oktober velduil
Jaren geleden was ik blij verrast toen ik tijdens een koude wandeling langs een buitendijkse kwelder plots een velduil zag opvliegen. Nog geen uur later stond de teller op meer dan 35 exemplaren in een klein gebied. Overal vlogen de uilen boven de vegetatie, op zoek naar de vele muizen die zich hiertussen verschanst hadden.
Geruisloos en sierlijk vlogen ze rond, waarbij ze met enige regelmaat werden lastiggevallen door een torenvalk die duidelijk niet blij was met deze voedselconcurrentie. In goede muizenjaren kun je de velduil in de herfst en winter soms in behoorlijke aantallen vinden in het waddengebied. Deze nomade broedt slechts in zeer geringe aantallen in het waddengebied.
De velduil is dus een echte nomade die zich vooral laat leiden door het aanbod van voedsel. Het is een broedvogel van Noord- én Zuid Amerika, Azië, West-Europa en Scandinavië. In Nederland ligt het aantal broedparen jaarlijks tussen de 10-20 paartjes. In jaren met een extreem groot aanbod van vooral woelmuizen en veldmuizen kan dit aantal plots stijgen tot over de 100 broedparen. In het waddengebied broedt de soort nog jaarlijks op de Waddeneilanden, maar (vooral) vanwege verstoring door toerisme en recreatie zijn ze daar een stuk minder talrijk dan voor de eeuwwisseling. Uit onderzoek is gebleken dat velduilen onder meer overwinteren in Noord-Afrika, maar ook het ene jaar in Nederland broeden terwijl ze een jaar later bovenin Scandinavië of Rusland tot broeden kunnen komen.
De velduil is van de ransuil te onderscheiden door de veel kortere oren en de gele ogen, die bij een ransuil meer oranje gekleurd zijn. Ransuilen verzamelen zich in de winter vaak in grote groepen op rustplaatsen in de bomen, waar dit bij velduilen niet het geval is. Bij uitzondering wordt er wel eens een Velduil op een dergelijke ransuilenroestplaats waargenomen.
De velduil is tijdens het broedseizoen met veel geluk op de Waddeneilanden waar te nemen, maar in de herfst- en winterperiodes is de kans om er een te treffen stukken groter. De vogels zijn vaak dagactief (in tegenstelling tot de ransuil en de kerkuil) en jagen graag in gebieden met ruige vegatie en een grote dichtheid aan muizen. Hierbij kun je denken aan de buitendijkse kwelders van Noord-Friesland zoals te vinden bij Holwerd, Wierum en Paesens Moddergat, maar ook de duinen en kwelders op de Waddeneilanden zijn een geschikte plek. Wanneer de vogels aan de grond zitten zijn ze moeilijk te spotten en gaat hun verenkleed vaak goed op in de omgeving van uitgebloeide dorre vegetatie. In periodes van koude verbruiken de vogels reeds veel energie om hun lichaamstemperatuur op peil te houden en voldoende voedsel te vinden, dus het is hierbij belangrijk om de vogels niet te dicht te naderen en niet te storen tijdens de jacht. Juist van een afstandje is mooi de sierlijke vlucht en jachttechniek van deze prachtige uilensoort goed te bekijken.
‘Je moet het gedrag van dieren kennen om ze te kunnen fotograferen.’ Dat is het motto van natuurfotograaf Marcel van Kammen. Geniet twaalf maanden lang op groot formaat van de mooiste beelden van vogels en andere waddendieren met de WADDENkalender 2023. Marcel van Kammen wordt op dit moment gezien als de beste natuurfotograaf van het land. Hij won de prestigieuze Groene Camera 2022 en maakte dé natuurfoto van het jaar die is opgenomen in deze kalender. Steun de bescherming van Waddenzee Werelderfgoed.