uitje op een kluitje

Word een echte waddenonderzoeker!

Een zwerm spreeuwen die voor het slapengaan met elkaar een luchtshow opvoeren, een school vissen die dicht bij elkaar rondzwemmen: de golvende figuren die ze maken, zijn een fantastisch gezicht*. Waarom doen ze dat en vooral… hoé doen ze dat zonder te botsen?

Veilig in de massa

Spreeuwen verzamelen zich in winter en herfst ’s avonds om samen een slaapplaats te zoeken. Dat is warmer en met zijn allen vormen ze een moeilijke prooi voor roofvogels. Die raken de kluts kwijt van al die fladderende vleugeltjes. Ook vissen brengen hun vijanden in de war door in een school te zwemmen. Van buitenaf lijkt het één groot dier en voor een rover is het moeilijk zich op een prooi te richten. Voordeel is ook dat je niet ver hoeft te zoeken om een partner te vinden.

Minder moeite

Ook voor trekvogels is een zwerm voordelig. Door radaronderzoek weten we bijvoorbeeld dat kanoeten 5 km per uur sneller vliegen dan wanneer ze alleen vliegen. Het kost minder energie: ze hebben minder last van de wind en het houdt de vaart erin. Ze profiteren zelfs van de luchtstroom die de vogels vóór hen produceren. Vissen profiteren van de waterstroming van hun voorgangers, ze passen hun bewegingen erop aan.

 

Simpele regels

Hoe kunnen ze nu als één zwerm of school bewegen en niet botsen? Is er een vliegleiding of zwemdirigent? Nou, het is heel simpel, elke vogel of vis volgt drie regels:

 

Je houdt de dichtstbijzijnde buren in de gaten die je kunt zien en/of horen (niet meer dan zeven). Vissen voelen ook de trillingen die de anderen in het water veroorzaken.
Je gaat dezelfde kant op als je buren.
Je houdt dezelfde snelheid aan (vogels) of dezelfde afstand (vissen).

En dan functioneert de hele zwerm/school als één dier!


*Check hieronder een paar video’s:

 

De ganzen V

Sommige vogels, zoals ganzen, vliegen in de vorm van een V. De voorste vangt de wind zoals bij een wielerpeloton. Een vogel maakt bij zijn vlucht gebruik van de opwaartse druk van de lucht. De lucht onder hem stroomt weg via de punt van zijn vleugels. De volgende vliegt er schuin achter en heeft voordeel van de luchtstroom van zijn voorganger. Na een tijdje gaat de voorste achteraan vliegen om een volgende voor te laten. Kijk maar eens me op deze video.

 

Opdracht: Zoek in de zwerm

Ben jij een goede vogelspotter? Een heleboel grutto’s van schrik opgevlogen: een stel wandelaars kwamen te dichtbij. Ook vier andere steltlopers vonden het beter te vertrekken zoals de:

  1. Drieteenstrandloper
  2. Kievit
  3. Wulp
  4. Kluut

Kun jij deze 4 vogels vinden in deze zoekplaat?

 

Download hier de oplossing

 

 

Tip: Maak je eigen stempel

Om een zwerm vogels of een school vissen te tekenen moet je veel geduld hebben. Maar er is een leuke manier om dit op te lossen: stempelen! Heb je eenmaal een stempel gemaakt, dan stamp je er vrolijk op los voor een mooie zwerm.

 

Download hier de uitleg om je eigen stempel te maken