Biobouwen

Word een echte waddenonderzoeker!

In de Waddenzee worden de jonge mosseltjes opgevist, die worden opgekweekt tot de bekende Zeeuwse mossel. Maar de droogvallende mosselbanken, waar die mosseltjes groeien, waren bijna verdwenen. Waar die met rust worden gelaten door de vissers, herstellen ze zich weer.

Download spelletje biobouwen

Rijkdom op de bank

De mosselen op een mosselbank filteren het water en ‘poepen’ daarna de deeltjes weer uit: voedsel voor algen. Die worden weer gegeten door vissen, krabben en andere zeedieren die leven tussen de schelpen. De mosselbank dempt de stroming en kokkels vestigen zich in het rustige water erachter. Zo vind je een rijk waddenleven op en om de bank, een gedekte tafel voor wadvogels!

 

Een hechte groep

Mosselen hebben een superlijm in hun voet waarvan ze sterke, elastische draden ‘spinnen’. Daarmee hechten ze vast aan de bodem en andere mosselen. Zo zitten ze stevig aan elkaar in speciale patronen, die het geheel nog hechter maken. Dat is wel nodig, want harde stroming en golven kunnen de bank wegspoelen. Deze draden werken ook als een alarmsysteem: aan de trillingen herkennen de mosselen gevaar. Dan sluiten ze hun kleppen… of stappen op. Aan de draden hechten zich wieren, zoals blaaswier, dat ook weer dient als bescherming en voedsel voor zeedieren. Foto: Byssusdraden mosselen, bron: Rijkswaterstaat

 

 

De komst van de reuzen

Na een ziekte onder de platte oesters stapten de oesterkwekers in Zeeland over op de sterke en snelgroeiende Japanse oester. Die kwam ook in de Waddenzee terecht en verspreidde zich snel. Zo’n reus eet het voedsel van andere dieren weg en vogels kunnen de reuzenschelpen moeilijk openmaken. Biologen waren daarom bang dat de mosselbanken helemaal zouden verdwijnen. Maar het liep anders. Op de stevige ondergrond van de nieuwe oesterriffen vestigen zich dieren die een harde bodem nodig hebben, zoals zeeanemonen. Ook mosselen vinden nu in de beschutting van de grote schelpen een plekje en… scholeksters hebben geleerd hoe ze Japanse oesters kunnen kraken. Foto: Japanse oesters, bron: Waddenvereniging

 

De sterren van de zee

Niet alleen mensen en vogels houden van mosselen, ook zeesterren eten ze graag. Zodra de gewone zeester een opening in een mossel vindt, stulpt zijn maag buiten zijn lijf en naar binnen bij de mossel, die hij vervolgens opslurpt. De brokkelster eet gewoon de hele mossel op en poept de stukjes uit. Deze zeesterren vind je in de Waddenzee.

Foto 1: Brokkelster

Foto 2: Slangster

Foto 1: Kamster
Foto 2: Zeester

 

Gave video’s over mosselen

Heb jij een sterke maag? Dan hebben we hieronder een paar leuke video’s voor je verzameld over mosselen.

Opdracht: Spelletje biobouwen

Mosselen vestigen zich in strengen of patronen op een droogvallende wadplaat. Handig als daar al een paar dikke Japanse oesterschelpen staan die zorgen voor een stevige ondergrond. Bovendien zijn mosselen tussen de reuzenschelpen met hun scherpe kanten veiliger voor rovers. Tussen de mosselen en oesters vinden ook andere dieren en wieren bescherming en voedsel. Zo zijn die oesters en mosselen de (bio)bouwers van de Waddenzee. In dit spelletje bouw je met zijn tweeën (of meer) een mosselbank op tafel. Maar wie is de slimste bouwer en is als eerste zijn kaartjes kwijt?

 

Download de uitleg & spelregels

 

Opdracht: Knutselen met mosselen

Eet je wel eens mosselen? Dan blijven er een heleboel mooie lege zwartblauwe schelpen over met een karakteristieke vorm. Misschien leg je ze aan tafel al in een patroon. Dat kun je ook op het strand met aangespoelde mosselschelpen. Daarna maak je er een mooie foto van. Heb je zin om te knutselen? Met een lijmpistool lijm je ze snel op een ondergrond. Een uit karton gesneden hart bijvoorbeeld, of de strooien ring voor kransen die je in een tuincentrum koopt. Of maak er een dier van.

Pinterest bord met ideeën