Afvalstoffen worden geloosd in de Waddenzee

Zuivelgigant FrieslandCampina in Bedum loost jaarlijks tonnen afvalwater op UNESCO Werelderfgoed Waddenzee. De vergunning daarvoor is sterk verouderd en het toezicht vertoont bovendien hiaten, zo ontdekte radioprogramma Pointer. Rondom de vergunning van de lozing zijn 4 overheidsinstanties betrokken;  de provincie Groningen, Waterschap Noorderzijlvest, Omgevingsdienst Groningen en Rijkswaterstaat. Dat maakt de situatie onoverzichtelijk. 

Jaarlijks loost FrieslandCampina via de zogeheten HoWa-leiding van Hoogkerk naar de Waddenzee miljoenen liters warm koelwater met daarin afvalstoffen fosfaten, stikstof en andere stoffen die niet oplossen in het water van het kwetsbare natuurgebied. Radioprogramma Pointer is gaan kijken bij de monding van de lozingspijp, zo’n anderhalve kilometer van de dijk ten noorden van Den Andel. Het op het oog heldere water komt dampend uit de pijp, zo nu en dan drijven er witte vlokken in.

Ellen Kuipers van de Waddenvereniging vergezelt Pointer en reageert ontzet: ‘Ik ben echt ontdaan. Dat dit nog bestaat. Een lozing op een kwetsbaar natuurgebied als de Waddenzee, werelderfgoed… Dit kan écht niet meer. Het afvalwater stroomt uit op een stuk droogvallend wad. Je kunt niet volhouden dat dit hier ter plaatse geen effect heeft.’

Beluister de Pointer uitzending hier 

Vragen aan Rijkswaterstaat

De Waddenvereniging heeft, naar aanleiding van de bevindingen, Rijkswaterstaat aangesproken. Zowel over haar taak als beheerder voor schoon oppervlaktewater, als de natuurbeheerder van het Wad. ‘Hoe verhoudt zich de taak van Rijkswaterstaat om te zorgen voor een schone Waddenzee met een rijke natuur tot zo’n ouderwetse smeerpijp?’ ‘En wat zijn de plannen met die pijp? Want die is echt niet meer van deze tijd.’ Aldus Ellen Kuipers op de website van het radioprogramma.

Vragen aan verschillende verantwoordelijke instanties

Naar aanleiding van de uitzending van Pointer zijn er door diverse partijen vragen gesteld aan, onder andere de Tweede Kamer, aan de Gedeputeerde Staten van zowel Fryslân als  Groningen en aan Wetterskip Fryslân. Bovendien is er een motie aangenomen in de Tweede Kamer met het verzoek aan de regering om ‘te borgen dat deze lozingen niet worden gelegaliseerd en de kamer zo spoedig mogelijk te informeren hoe deze lozingen kunnen worden gestopt.’

De Waddenvereniging wil vooral antwoorden

Wij blijven uiteraard kritisch volgen wat het antwoord gaat zijn op alle vragen die nu worden gesteld. Verder gaan we onderzoeken waar nog meer op de Waddenzee wordt geloosd.  Het onderwerp houden we hoog op de agenda.

 Foto: de monding van de lozingspijp in de Waddenzee