Na de storm

Een Werelderfgoed (gedeeltelijk) binnen je landsgrenzen hebben, is een grote verantwoordelijkheid. Het vraagt om goede bescherming én een goed beheer van de Waddenzee. De containerramp maakt keihard duidelijk dat dit nog niet goed geregeld is.

Na de ramp zijn er allerlei onderzoeken gestart naar de oorzaken en gevolgen. Wie doet wat? Hieronder vind je een overzicht daarvan. Het zal nog wel een tijd duren voordat de resultaten van deze onderzoeken bekend zijn. De Waddenvereniging zal daar niet op wachten. Geen onnodige risico’s meer: de scheepvaart moet nú veiliger.

Strafrechtelijk onderzoek

Het Openbaar Ministerie onderzoekt of er iemand strafrechtelijk moet worden vervolgd voor de ontstane vervuiling door de containerramp. Dit onderzoek wordt uitgevoerd in samenwerking met de Maritieme Politie en de Inspectie voor Leefomgeving en Transport (ILT). Er wordt gekeken hoe het kon gebeuren dat er zoveel containers van het schip overboord zijn geslagen en ook wordt onderzocht of de Wet voorkoming verontreiniging door zeeschepen is overtreden. 

Onderzoeksraad voor de Veiligheid

Ook de Onderzoeksraad voor Veiligheid start een onderzoek naar overboord geslagen containers. De Raad richt zich hierbij met name op de gevolgen van het ongeval, de lokale situatie in het Nederlandse waddengebied en de vaarroute van het schip.

Rijkswaterstaat en Waddenacademie

Rijkswaterstaat wil als water- en natuurbeheerder van de Waddenzee inzicht krijgen in de (middel)lange termijneffecten van met name de kleine plastic deeltjes. Dit omdat ze te klein zijn om effectief te kunnen worden opgeruimd en mogelijk door vogels en andere dieren gegeten worden. Ook moet het onderzoek aantonen welke maatregelen getroffen moeten worden om de waarden van het UNESCO Werelderfgoed Waddenzee te behouden en te ontwikkelen. Daarop vooruitlopend is men al gestart met het nemen van de eerste veldmonsters op de eilandstranden, wadplaten en de kwelders als basis voor het onderzoek. 

Microplasticvervuiling in kaart brengen door RUG

Op de eilanden en langs de kust is veel troep aangespoeld, waaronder fijne HDPE-plastic korrels. Deze plastics vormen een potentiële ecologische ramp die we nu nog onvoldoende overzien. Onder leiding van de Rijksuniversiteit Groningen hebben marien ecologen uit heel Nederland afgelopen weken op Schiermonnikoog uitgezocht wat de beste methode is om de plastics in kaart te brengen. Op waddenplastic.nl kan iedereen meehelpen de microplasticvervuiling in het waddengebied in kaart te brengen.

Elk nadeel heb z’n voordeel

Wetenschapper Erik van Sebille vond het in eerste instantie verschrikkelijk dat er zo veel plastic in zee was beland, maar hij geeft toe dat de containerramp ook kansen biedt voor oceanografen.  Onderzoekers van Universiteit Utrecht willen het ongeluk met het containerschip aangrijpen om onderzoek te doen naar plastic dat in de zee belandt.Van 99 procent van al het plastic dat in de afgelopen zestig jaar in de oceaan terecht kwam, weten wetenschappers niet precies waar het is gebleven. En dat komt omdat men niet goed begrijpt hoe het werkt met oceaanstromingen en hoe snel spullen naar de bodem zinken.

Van Sebille roept vissers, vrijwilligers en andere opruimers op om de komende weken en maanden goed bij te houden wat ze vinden en waar. Het allerbelangrijkste is heel veel gegevens te verzamelen. Van Sebille en zijn collega’s maken computersimulaties van hoe de oceanen stromen en hoe ze al dat plastic vervoeren. Aan de hand van zo’n kaart moet dan duidelijk worden waar het plastic naartoe stroomt, maar ook hoe lang het blijft drijven.